Λεύκη, Αίτια & Αντιμετώπιση
Λεύκη
Η λεύκη στις μέρες μας είναι μία πάθηση που απασχολεί αρκετούς ενώ δεν είναι ευρέως γνωστό τι είναι, ποια τα αίτια και τα συμπτώματα της, καθώς και τι επιλογές έχουμε διαθέσιμες για θεραπεία για τη λεύκη.
Tι είναι η λεύκη;
Η λεύκη είναι μια επίκτητη νόσος του δέρματος και των βλεννογόνων, που χαρακτηρίζεται από σαφώς περιγεγραμμένες λευκές κηλίδες διαφόρου μεγέθους. Ο
επιπολασμός της λεύκης παγκοσμίως αυξάνεται από 0,5%-2% του γενικού πληθυσμού.
Ποιοι είναι οι τύποι της λεύκης;
Με βάση την εντόπιση και την έκταση των βλαβών, η λεύκη ταξινομείται σε εντοπισμένη, γενικευμένη και καθολική. Η νόσος συνήθως επεκτείνεται με αργό ρυθμό, ωστόσο ενδέχεται να σταθεροποιηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα ή να επιδεινωθεί απότομα.
Σε ποια ηλικία εμφανίζεται η λεύκη;
Η λεύκη εμφανίζεται και στα δύο φύλα. Οι γυναίκες υπερέχουν στην αναζήτηση θεραπευτικής αντιμετώπισης, ενώ η δερματοπάθεια μπορεί να εμφανιστεί σε κάθε ηλικία, με κορύφωση τις δεκαετίες 20-60. Το θετικό οικογενειακό ιστορικό των ασθενών για την νόσο προσεγγίζει το 10%-50%.
Με ποια συμπτώματα εμφανίζεται η λεύκη;
Η λεύκη έχει ως πρώτα συμπτώματα την εμφάνιση λευκών κηλίδων, που διαχωρίζονται σαφώς από το γύρω υγιές δέρμα. Οι βλάβες είναι συχνά συμμετρικές.
Είναι εντονότερες συνήθως το καλοκαίρι και τις περισσότερες φορές είναι ασυμπωματικές. Σπάνια συνυπάρχει ήπιος κνησμός.
Η λεύκη μπορεί να εμφανισθεί σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος. Συχνότερα σε πρόσωπο, μασχάλες θηλές μαστών, αγκώνες, γόνατα, γεννητικά όργανα.
Πολλοί ασθενείς εμφανίζουν δερματικές βλάβες λεύκης μετά από ακόμη και ήπιο τραυματισμό (χτύπημα, έγκαυμα, εκδορά). Επίσης εμφανίζουν λευκοτριχία στο τριχωτό της κεφαλής, οφθαλμολογικές διαταραχές, μείωση ακουστικής οξύτητας
Τι προκαλεί την λεύκη;
Ο μηχανισμός καταστροφής και εξαφάνισης των μελανοκυττάρων από το πάσχον δέρμα δεν έχει πλήρως διευκρινισθεί. Η επικρατέστερη παθογενετική θεωρία είναι η αυτοάνοση.
Η λεύκη ενδέχεται να συνυπάρχει με άλλα αυτοάνοσα νοσήματα, όπως νοσήματα του θυρεοειδούς (ν. Hashimoto), νόσο του Addison, ερυθηματώδη λύκο, ρευματοειδή αρθρίτιδα,
αυτοάνοσο σακχαρώδη διαβήτη, ψωρίαση, γυροειδή αλωπεκία, κ.ά. Επίσης, αποτελεί χαρακτηριστικό μερικών σπάνιων συνδρόμων.
Υπάρχει θεραπεία για τη λεύκη;
Με στόχο τη θεραπεία για τη λεύκη μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε
α. τοπική αγωγή β.φωτοθεραπεία,
γ. Laser,
δ. χειρουργικές επεμβάσεις, ε. αποχρωματισμό του φυσιολογικού
δέρματος.
Πιο αναλυτικά:
α. Τοπική αγωγή: Περιλαμβάνει τη χρήση τοπικών κορτικοστεροειδών και τοπικών αναστολέων της καλσινευρίνης, με συνεχή ή εναλλασσόμενα θεραπευτικά σχήματα.
β. Φωτοθεραπεία: Διάφορες μορφές φωτοθεραπείας έχουν χρησιμοποιηθεί για τη λεύκη, απο τις οποίες κυριότερες ειναι η υπεριώδης ακτινοβολία Β, στενού μήκους κύματος (NB-UVB) και η υπεριώδης ακτινοβολία Α σε συνδυασμό με την λήψη ψωραλενίων απο το στόμα (PUVA, φωτοχημειοθεραπεία). Η NB -UVB, είναι σήμερα η πρώτη επιλογή διότι
είναι συνήθως αποτελεσματική και έχει λιγότερες παρενέργειες από την PUVA.
Οι συνεδρίες γίνονται 2-3 φορές την εβδομάδα με ανώτατο όριο τις 200. Είναι ασφαλής στα παιδιά, και κυρίως στους ασθενείς με ηπατική ή νεφρική νόσο. Είναι λιγότερο καρκινογόνος από την PUVA. Καλύτερο αποτέλεσμα έχουν οι σκούροι φωτότυποι (μελαχρινά άτομα) και οι βλάβες στο πρόσωπο, στο λαιμό και στον κορμό.
Ως τόσο, τα αποτε λέσματα μπορεί να μην είναι μόνιμα και οι υποτροπές συχνές. γ. Laser: To Excimer Laser 308 nm έχει χρησιμοποιηθεί στην αντιμετώπιση της λεύκης
και τα αποτελέσματα εξαρτώνται κυρίως απο την εντόπιση των βλαβών (πρόσωπο, κορμός). Μπορεί να εφαρμοσθεί σε συνδυασμό με την χρήση τοπικών αναστολέων καλσινευρίνης (Tacrolimus, Pimecrolimus). δ. Χειρουργικές επεμβάσεις: Διάφορες τεχνικές αυτόλογης μεταμόσχευσης έχουν εφαρμοστεί με τα αποτελέσματα να ποικίλλουν. Αυτές περιλαμβάνουν την τοποθέτηση:
Μοσχευμάτων ολικού ή μερικού πάχους από το μη πάσχον στο πάσχον δέρμα του ασθενούς
Καλλιεργημένων αυτόλογων μελανοκυττάρων
Μη-καλλιεργημένων εναιωρημάτων επιδερμιδικών κυττάρων (κερατινοκυττάρων) και μελανοκυττάρων.
ε. Αποχρωματισμός του φυσιολογικού δέρματος. Εφαρμόζεται σε ασθενείς με καθολική σταθερή λεύκη, που εμφανίζουν λίγες νησίδες φυσιολογικού δέρματος. Χρησιμοποιείται ο μονο βενζυλαιθέρας της υδροκινόνης σε συγκέντρωση 30%.
Η αγωγή διαρκεί πολλούς μήνες και τα αποτελέσματα διακρίνονται μετά το τρίμηνο. Ο αποχρωματισμός θεωρείται μόνιμος και τα άτομα αυτά θα πρέπει να αποφεύγουν την έκθεση στον ήλιο.
Η λεύκη έχει ως πρώτα συμπτώματα την εμφάνιση λευκών κηλίδων, που διαχωρίζονται σαφώς από το γύρω υγιές δέρμα.
Ο επιπολασμός της λεύκης παγκοσμίως αυξάνεται από 0,5%-2% του γενικού πληθυσμού
Η λεύκη έχει ως πρώτα συμπτώματα την εμφάνιση λευκών κηλίδων, που διαχωρίζονται σαφώς από το γύρω υγιές δέρμα.
Οι βλάβες είναι συχνά συμμετρικές. Είναι εντονότερες συνήθως το καλοκαίρι και τις περισσότερες φορές είναι ασυμπωματικές.
Αργυρώ Παπαδοπούλου
Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος
Παναγιώτης
Σταυρόπουλος
Υπεύθυνος Ιατρείου Αυτοάνοσων και Φλεγμονωδών
παθήσεων του δέρματος,
Ευρωκλινική Αθηνών